Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu

Psikiyatr Uz.Dr. Fatma COŞAR

Fatma COŞAR

Psikiyatr Uz.Dr.

Muğla Konacık mah. Oğuzhan sok. No 30/A , Bodrum, Muğla


Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu


08.02.2018


DEHB dikkatsizlik, aşırı hareketlilik ve dürtüsellikle giden çocukluk çağının önemli psikiyatrik sorunlarından biridir. Dikkat eksiliği hiperaktivite bozukluğunun 3 alttürü vardır. Bunlar dikkat eksikliğinin ön planda olduğu tür, aşırı hareketlilik/dürtüselliğin ön planda olduğu tür ve birleşik türdür. 

Alınan öykü ve klinik değerlendirmenin yanı sıra ana-baba ve öğretmen derecelendirme ölçekleri ile tanı konur. DEHB erkeklerde kızlardan 2-5 kat fazla görülür. Erkek çocukları davranış sorunları ve saldırgan tutumları nedeniyle hekime daha çok yönlendirilirler. Kızlarda ise dikkat eksikliği alttürü daha çok görülmekte ve bu nedenle kızlar tedavi olanaklarından yoksun kalabilmektedirler. 

DEHB BELİRTİLERİ NELERDİR?

Dikkat eksikliği belirtileri; dikkatin kolayca çelinmesi, ödevlerden çabuk sıkılma, bir görevi sürdürememe, hayallere dalma, dinlemiyormuş gibi görünme,  eşyalarını kaybetme,satır atlayarak okuma…

Aşırı hareketlilik (Hipraktivite)yaş ve gelişim düzeyiyle uyumsuz olarak görevle bağlantısız kıpır kıpırlık hali…

Dürtüsellik belirtileri; düşünmeden hareket etme, kuralları umursamama, herşeye burnunu sokma, sırasını bekleyememe…

DEHB tanısı genellikle ilkokul yıllarında konur. Ergenlik döneminde aşırı hareketlilik kaybolur ancak huzursuzluk, dikkatsizlik, plan yapamama, dağınıklık ve dürtüsellik devam eder. Olguların önemli bir kısmında dikkat eksikliği sürse de diğer belirtiler kısmen yatışır.En son kaybolan belirti dikkat eksikliğidir. 

DEHB NEDENLERİ NELERDİR?

Hastalığın oluş nedenleri arasında biyolojik ve  çevresel etkenlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir.   Ayrıca hastalığın genetik  bir temeli olduğu bildirilmiştir. Çevresel etkenler arasında; çok düşük doğum ağırlığı, çocuklukta travma öyküsü, toksin maruziyeti ve enfeksiyonlar yer almaktadır.

TEDAVİ

Tedavi ilaç sağaltımı ile birlikte çocuk, aile ve öğretmenleri kapsayacak biçimde planlanmış psikososyal girişimler ve destekleyici tutumları içermektedir. İlaç sağaltımında psikostimülanlar ilk seçenektir. Aileler çocuklarının bu ilaçları kullanmasının bağımlılığa yol açmasından korkmaktadırlar.  Ancak bir çalışmada psikostimülankullanımının madde/alkol bağımlılık riskini azalltığıgösterilmiştir.