CİSED Mesleki Başlıklar Sözlüğü
CİNSEL SAĞLIK ENSTİTÜSÜ DERNEĞİ
MESLEKİ BAŞLIKLAR SÖZLÜĞÜ
1-Seksolog/Cinsel Tıp Uzmanı*: Tıp doktoru olup, cinsel sağlık ve üreme sağlığı anatomi ve fizyolojisi, gelişimsel cinsellik, cinsel kimlik oluşumu ve gelişimi, cinsel değerler ve davranışların gelişiminde sosyal yapıların ve kültürün rolü, cinsellik ve cinsel işlevlerle ilgili tıbbi faktörler, cinsellikle kişiler arası ve aile ilişkilerinin etkileşimi konularını da içeren temel ve ileri düzey lisans eğitimini tamamlamış, ileri düzeyde cinsel terapi bilgisine sahip ve cinsel işlev bozukluğunun tedavisinde cinsel terapi hizmeti sunmak için gerekli eğitimleri ve süpervizyonu almış, gerektiğinde cinsel terapinin yanında medikal tedavi de uygulayabilen kişidir. Seksolog cinsel işlevlerle ilgili bozukluklar, cinsel kimlik bozuklukları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve cinsel kötüye kullanım, vb. gibi sorunlarla ilgili olarak tedavi uygulayabilir. Bireysel terapilerin yanı sıra grup terapileri de düzenleyebilir.
2-Cinsel Terapist**: Lisans eğitimini üniversitelerin psikoloji ya da psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümlerinde veya tıp fakültesinde tamamlamış, cinsel sağlık ve üreme sağlığı anatomi ve fizyolojisi, gelişimsel cinsellik, cinsel kimlik oluşumu ve gelişimi, cinsel değerler ve davranışların gelişiminde sosyal yapıların ve kültürün rolü, cinsellik ve cinsel işlevle ilgili tıbbi faktörler, cinsellikle kişiler arası ve aile ilişkilerinin etkileşimi konularını da içeren temel ve ileri düzey lisans eğitimini tamamlamış, temel cinsel terapi bilgi ve becerisine sahip, cinsel işlev bozukluğunun tedavisinde cinsel terapi hizmeti sunmak için gerekli eğitimleri ve süpervizyonu almış kişidir. Cinsel terapist cinsel işlevle ilgili bozukluklar, cinsel kimlik bozuklukları ve cinsel kötüye kullanım bunlarla ilişkili sorunlarla ilgili olarak tedavi uygulayabilir. Bireysel terapilerin yanı sıra grup terapileri de düzenleyebilir.
*/**Ülkemizde cinsel terapi eğitimi konusunda profesyonelleri yetiştiren ve onlara lisans veren bir kamu kurumu bulunmamaktadır. Dolayısıyla da seksolog ve cinsel terapist unvanı veren bir resmi kurum da yoktur.
3-Cinsel Danışman/Rehber: Lisans eğitimini üniversitelerin psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, sosyal hizmet uzmanlığı ve psikiyatri hemşireliği bölümlerinde tamamlamış, temel düzeyde cinsel sağlık, anatomi, üreme sağlı bilgilerine sahip kişidir. Cinsel danışma ve rehberlik daha kısa süreli ve çözüme yönelik bilgilendirmeyi içerir.
4-Cinsel Eğitimci: Lisans eğitimini üniversitelerin psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, psikiyatri hemşireliği bölümlerinde tamamlamış, pedagojik formasyona sahip, temel düzeyde cinsel sağlık, anatomi, üreme sağlı bilgilerine sahip kişidir.
5-Eğitmen Cinsel Terapist: Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği (CİSED)’in 120 saatlik temel “Holistik Cinsel Terapi Eğitimi’ni ve 360 saatlik süpervizyonu tamamlamış ve CİSED Terapisti olmaya hak kazanmış kişilerden seçilir.
Cinsel Terapi/ Danışmanlıkta P-LI-SS-IT Modeli*:
-İzin (Permission-P): Terapist/danışman danışana rahat bir ortam sağlamalı ve cinsel sorunlarını ve endişelerini paylaşmasına izin vermelidir.
-Sınırlı bilgi verme (Limited Information-LI): Terapist/danışman bilgi eksikliğini ve cinsel mitleri gidermek için danışana gerektiği kadar bilgi vermelidir.
-Seçilmiş tavsiyelerde bulunmak (Specific Suggestions-SS): Terapist/danışman danışanın cinsel öyküsünü alıp profilini oluşturduktan sonra danışana sorununun çözümüne yönelik gerçekçi hedefler belirlemek amacıyla belirli tavsiyelerde bulunur.
-Yoğun Terapi (Intensive Therapy-IT): Bu konuda özel olarak eğitilmiş terapist tarafından danışanın sorununa başka faktörlerin de eşlik ettiği durumlarda (anksiyete bozukluğu, depresyon, OKB, stres verici yaşam olayları, kişilik bozuklukları, madde kötüye kullanımı, vb.) çeşitli psikoterapi teknikleri kullanılarak daha yoğun bir terapi uygulanır.
*Annon, JS (1976) Behavioral Treatment of Sexual Problems: Brief Therapy.
Harper & Row, ISBN: 0-06-140265-6
Cinsel Terapi/Danışmanlık’ta P-LI-SS-IT Modeli’ne göre cinsel danışmanlar ilk 3 aşamayı (P-LI-SS), cinsel terapistler ise 4 aşamayı da (P-LI-SS-IT) uygulamak için eğitilmişlerdir.
Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği (CİSED)’den Eğitim Almış Belgelı Terapist Olmak
Tıp doktoru (uzman ya da pratisyen), psikolog, psikolojik danışman, sosyal hizmet uzmanı (aile terapisi ya da psikoterapi eğitimini tamamlamış) veya uzman psikiyatri hemşiresi (psikiyatri hemşireliği yüksek lisansını tamamlamış) olan, temel düzeyde psikoterapi bilgisine sahip, kendini cinsel işlev bozukluklarının terapisi konusunda geliştirmeyi amaçlayan kişiler Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği (CİSED)’in 120 saatlik temel “Holistik Cinsel Terapi Eğitimi’ ni tamamlayıp bitirme sınavını da başarıyla geçtikten sonra Cinsel Terapi Eğitimi Katılım Belgesi almaya hak kazanırlar. Daha sonra 3 ayda bir düzenlenen 20 saatlik süpervizyon eğitimlerine katılarak 360 saatlik süpervizyonu da başarıyla tamamladıktan sonra hem eğitimlerde “Eğitmen Terapist” olmaya hem de “CİSED Terapisti” unvanını kullanmaya hak kazanırlar.
*Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği olarak düzenlediğimiz Holistik Cinsel Terapi Eğitimi’nin amacı, kişilerin ülkemizin temel eksikliklerinden olan cinsel sağlık, cinsel eğitim ve cinsel işlev bozukluklarının tedavisinde kullanılan terapi yaklaşımları konusunda bir bakış açısı geliştirmelerini sağlamaktır. Ancak bu eğitimleri ve süpervizyonları tamamlamış olmak, kişilere sonsuz bir yetki ve beceri sağlamaz. Kişilerin yetki ve sınırlılıkları öncelikle kendi meslek alanları ile sınırlıdır. Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği olarak cinsel işlev bozukluklarına multidisipliner bir şekilde yaklaşılması gerektiğini öngörmekteyiz ve herkes kendi mesleğinin sınırlılıklarını ve etik kurallarını göz önüne alarak hareket etmek zorundadır. Eğitimlerimize katılan ve CİSED üyesi olan kişiler bu kuralları da kabul etmiş sayılırlar.
-American Association of Sexual Educators, Counselors and Therapist www.aasect.org
-Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği www.cised.org.tr
-Florida Sex Therapy Institute www.floridasextherapyinstitute.org